Skip to main content
Dit is een algemene afbeelding voor: Emotionele en sociale gevolgen van hartfalen bij volwassenen
Dit is een algemene afbeelding voor: Emotionele en sociale gevolgen van hartfalen bij volwassenen

Emotionele en sociale gevolgen van hartfalen bij volwassenen

Welke zorgverleners kunnen u helpen?

Welke zorgverlener bij u past, hangt onder andere af van uw voorkeur en van het soort en de ernst van uw klachten. Samen met uw arts kunt u bepalen wat voor u het best is. Wanneer u ernstige emotionele klachten heeft die veel invloed hebben op uw dagelijkse leven, dan kan uw zorgverlener u doorverwijzen voor verder onderzoek.

U kunt bij verschillende zorgverleners terecht. Hieronder vindt u een opsomming met een korte toelichting. In de informatie-keuzehulp vindt u meer informatie over de verschillende zorgverleners en hoe u daar kunt komen. Bespreek samen met uw arts wat voor u het best is. Wanneer u deelneemt aan een revalidatieprogramma, ga dan naar de begeleidend arts, verpleegkundige of maatschappelijk werker van het revalidatiecentrum als u psychosociale problemen heeft. Sommige ziekenhuizen hebben een polikliniek Psychiatrie en Medische Psychologie (PMP). Vanuit het revalidatiecentrum kunt u hiernaar verwezen worden. U kunt ook altijd zelf bij uw behandelaar of huisarts om een verwijzing naar deze polikliniek vragen.

Polikliniek Psychiatrie en Medische Psychologie (PMP)

Hier werkt een multidisciplinair team dat bestaat uit verschillende professionals met ieder hun eigen expertise. Zij hebben gespecialiseerde kennis over het voorkomen van psychische klachten bij patiënten met hartproblemen en de meest geschikte behandelingen daarvoor. Daarmee onderscheidt deze polikliniek zich van de reguliere hulpverlening voor geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Het team kan o.a. bestaan uit:

  • (Klinisch) psychologen: Een psycholoog kan helpen om angst of depressieve klachten ten gevolge van de hartproblemen te verminderen met gesprekstherapie. Daarnaast biedt de psycholoog hulp bij verwerking.
Ook is hij betrokken bij de hartrevalidatie. Daar geeft de psycholoog groepsgewijze voorlichting (infomodule) en behandeling (leefstijlmodule). 
  • (Klinisch) neuropsychologen: Een neuropsycholoog doet specifiek onderzoek bij geheugen of concentratieproblemen. Door deze uitgebreid in kaart te brengen is het vaak beter mogelijk de oorzaak van dit soort klachten op te sporen. 
  • Psychiaters: Een psychiater is een medisch specialist met kennis over lichamelijke aandoeningen en de verschillende behandelvormen voor (ernstige) psychische klachten. Ook schrijft hij medicijnen zoals slaapmiddelen en antidepressiva voor. 
  • Seksuologen: Als gevolg van hart- en vaatziekten kan ook de zin in seks verminderen en kunnen erectieproblemen voorkomen. Daar is niet altijd voldoende aandacht voor. Een seksuoloog biedt ondersteuning en gerichte behandeling om de klachten te verminderen. 
  • Maatschappelijk werk: Een maatschappelijk werkende is betrokken bij de hartrevalidatie en geeft groepsgewijze voorlichting (infomodule).


Voor een eerste afspraak krijgt u vaak een vragenlijst toegestuurd. Met een intake worden uw klachten in kaart gebracht en in het team besproken. Hieruit volgt een behandeladvies dat met u wordt besproken. Samen met uw behandelaar bespreekt u hoe de behandeling er uit zal zien. Daarin komen o.a. de duur van de behandeling, of u uw naasten erbij gaat betrekken, wat u van de behandeling mag verwachten, en wat u zelf kunt doen om de behandeling te laten slagen aan bod. Behandelingen bij PMP zijn in principe kortdurend.   

Buiten de polikliniek PMP om en na het revalidatietraject, kunt u ook hulp krijgen van:

Cardioloog, verpleegkundige, verpleegkundig specialist

Deze zorgverleners geven u voorlichting en eerste opvang. Ze steunen u tijdens en na behandeling in het ziekenhuis en bij de regelmatige controles daarna. Zij kunnen psychosociale klachten en psychische problemen helpen signaleren. Ook kunnen ze met u meedenken over passende hulp en zorg thuis.

“De hartfalenverpleegkundige heeft mij tools gegeven. Kijken naar de mogelijkheden, mijn mogelijkheden. Het heeft mij goed gedaan, ik ga er weer voor.”

“Mijn verpleegkundige kan ik altijd mailen bij vragen. Ze coacht, geeft informatie, tips en empowerment om vol te houden. Het is moeilijk maar met deze hulp lukt het wel.”

“De hartfalenpoli kun ik altijd bellen, dat is fijn. Er zit ook een arts bij. Als er iets is, schakelt hij met mijn cardioloog.”

Medisch maatschappelijk werker

Gedurende de behandeling in het ziekenhuis en het revalidatietraject is het mogelijk te praten met een medisch maatschappelijk werker. U kunt bij hem of haar terecht met vragen over de gevolgen van het hartfalen voor uw psychische, relationele, sociale en maatschappelijk situatie. Denk aan vragen als:

  • Wat zijn de gevolgen van mijn hartfalen voor mijn emotioneel welzijn, relaties, gezin, werk, financiën en maatschappelijke bezigheden?
  • Welke praktische problemen kan ik thuis verwachten door de beperkingen van mijn ziekte?
  • Waar kan ik terecht voor voorlichting over relevante sociale wetgeving en sociale instanties?
  • Bij welke andere hulpverleners op sociaal en psychisch vlak kan ik terecht als mijn problemen om een meer specialistische aanpak vragen?

POH-GGZ (praktijkondersteuner huisarts – geestelijke gezondheidszorg)

De POH-GGZ kan u helpen om een beter beeld van de klachten te krijgen en biedt begeleiding en behandeling. Bij ernstige of complexe psychische klachten verwijst de POH-GGZ u door naar gespecialiseerde hulpverleners, zoals een psycholoog of psychiater. Als u hulp of begeleiding wilt van een POH-GGZ kunt u dat met uw huisarts bespreken.

Sociaal werker zorg / maatschappelijk werker

De sociaal werker of maatschappelijk werker biedt begeleiding bij het verwerken van de gevolgen van uw ziekte. Hij of zij helpt bij angst of verdriet, zorgen over thuis, werk en hoe het nu verder moet. Daarnaast biedt de sociaal werker hulp bij praktische zaken. Hij of zij kan bijvoorbeeld andere zorg inschakelen of ondersteunen bij uw geldzaken. Ga naar uw huisarts of gemeente als u hulp of begeleiding wilt van een sociaal werker.

Geestelijk verzorger

Met een geestelijk verzorger voert u gesprekken over vragen met betrekking tot zingeving, levensovertuiging, schuld, angst, religie, dood, verlies of rouw. Geestelijk verzorgers werken soms vanuit een geloofsovertuiging, zoals christelijk, islamitisch of joods. Maar u kunt hier ook terecht als u niet gelooft. Geestelijk verzorgers werken vaak in ziekenhuizen en zorginstellingen. Ook werken ze vaak samen met huisartsen.

Psycholoog

Een psycholoog behandelt psychische klachten. U kunt naar een psycholoog als u vrij veel en ernstige psychische klachten heeft. Met gesprekken en opdrachten kan de psycholoog helpen uw klachten te verminderen. Uw huisarts of medisch specialist kan u naar een psycholoog verwijzen. Via het sociaal wijkteam in uw buurt kunt u ook naar een psycholoog verwezen worden.

Andere zorgverleners

Er zijn nog meer zorgverleners die u kunnen ondersteunen bij emotionele en sociale klachten: bijvoorbeeld de psychiater, bedrijfsarts of seksuoloog.

Voor sommige mensen helpen andere methodes goed. Denk aan yoga, mindfulness en acupunctuur.

Wat kost het?

Misschien kost deze zorg u geld, maar mogelijk betaalt de zorgverzekeraar (een deel van) de kosten. Als u meer hierover wilt weten, neem dan contact op met uw zorgverzekeraar en stel de volgende vragen:

  • Welke zorg vergoedt de zorgverzekeraar en tot welk bedrag (per jaar, per consult)?
  • Aan welke voorwaarden moet u als patiënt voldoen om de vergoeding te krijgen?
  • Moet u een deel van deze zorgkosten zelf betalen uit uw eigen risico?